Nagpabiling usa sa pinaka seryosong hulga sa kahimsog sa mga Pilipino ang HIV, ilabi na kon dili gilayon mahatagan sa pagtagad ug masayran sa madaling panahon.
Sa pakighinabi kang Dr. May Princes May Ocaya, Attending Physician sa BukSU, gibutyag niini nga adunay natala nga insiyal nga ihap sa pipila ka hub diin adunay rekord sa mga tawo nga natakbuyan sa HIV.
Matud pa ni Dr. Ocaya, nga base sa datos sa usa ka HIV-hub sa syudad sa Malaybalay, sa BPMC, sa pangedaron nga 15-24 anyos adunay 19 cases, sa 25-34 anyos adunay 147 cases, 35-49 adunay 48 cases, 50 ug pataas adunay 6 cases.
Gidugang pa sa doktor nga, ang sakit nga HIV walay pili, pwedi bata, bag-ong himugso, tigulang, wala usab gipili nga gender; mababaye man o malalaki o di ba kaha meimbro sa LGBTQA.
Giawhag ni Dr. Ocaya ang katawhan nga magpa-HIV test kung adunay risgo, ilabi na kung aktibo sa pakighilawas nga walay proteksyon o adunay kasaysayan sa paggamit og herengelya.
Girekomenda nini nga mas maayo matud pa nga sa masayran ang simtomas niini kaysa ulahi na nga magbasol. Gikinahanglan usab ang edukasyon ug dinalaing aksyon arun kapugngan ang pagkaylap sa makamatay nga HIV/AIDS.